W pierwszej połowie XI wieku Kościół miał wiele problemów do rozwiązania, przede wszystkim wśród kleru panowała rozwiązłość moralna, normalnym zjawiskiem była symonia, nepotyzm i nie zachowanie celibatu (bezżeństwa księży). Symonia polegała na praktyce sprzedawania i kupowania godności Kościelnych oraz związanych z nią dóbr materialnych.
Pozycję Kościoła w ówczesnym świecie osłabiła tzw. schizma wschodnia, która miała miejsce w 1054 roku, w tym czasie doszło do rozłamy pomiędzy Kościołem Wschodnim (obrządek greko - katolicki ), a Kościołem Zachodnim (obrządek rzymsko- katolicki). Od początku swojego pontyfikatu Grzegorz VII kontynuował reformy podjęte przez klasztor Cluny, w pierwszej kolejności wprowadził zakaz przyjmowania inwestytury z rąk świeckich, następnie podczas synodu rzymskiego ogłosił dekret o usuwalności z urzędów duchownych, którzy prowadzili rozwiązły tryb życia.W konflikcie między papieżem a cesarzem ostatecznie zwycięstwo odniósł papiez . Konflikt zakończył konkordat wormacki z roku 1122.