Gomułka i jego ekipa cieszyła się w pierwszych latach po październiku 1956 dużą popularnością i poparciem społecznym, ale wkrótce okazało się, że życie polityczne uległo niewielkim zmianom.
Zwolnienie prymasa Stefana Wyszyńskiego z internowania w Komańczy wpłynęło na przejściowe poprawienie stosunków między państwem i Kościołem, a nawet ten ostatni zachęcał wiernych do udziału w wyborach parlamentarnych w 1957 r. Stosunki między państwem i Kościołem nabrały charakteru konfrontacji, a apogeum konfliktu nastąpiło w latach 1965-1966. Spowodował je, zgodny z duchem II Soboru Watykańskiego, list biskupów polskich do biskupów niemieckich (18 XI 1965 r.). Zawarto w nim słowa przebaczenia win niemieckich i prośbę o przebaczenie win polskich.
